پنج آسمان مدیر پرویز فروزانی
شاید این مطالب برایتان مفید باشد
معنای توکل به خداوند، بررسی کوتاهی در تفسیر”توکل” ، بحث در این زمینه باز است. تفسیر امام رضا(ع) ازآیه: “و من یتوکل علی الله فهو حسبه“، قرآن مجید در موارد مختلف ومتعددی توکل بر خدا را از ویژگی های افراد با ایمان می داند و می فرماید: برخدا توکل کنید اگر ایمان دارید( سوره مائده، آیه 23)* .
1- معنای توکل
جبرئیل(ع) در پاسخ به سوال پیامبر(ص) درباره توکل بر خداوند متعال، فرمود:
دانستن این مطلب که مخلوق نه زیانى مىزند و نه سودى مىرساند، نه اعطا مىکند و نه جلوگیرى مىکند و برکندن چشم امید از خلق.
هرگاه بنده چنین باشد، دیگر براى احدى جز خداوند کار نمىکند و امید و بیمش از کسى جز خداوند نیست و چشم طمع به هیچ کس جز خدا ندارد و این است توکل.
ازاین رو است که خداوند در آیات دو و سه سوره مبارکه طلاق می فرماید:
وَ مَنْ یَتَّقِ اللّهَ یَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجًا وَ یَرْزُقْهُ مِنْ حَیْثُ لا یَحْتَسِبُ وَ مَنْ یَتَوَکَّلْ عَلَی اللّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ إِنَّ اللّهَ بالِغُ أَمْرِهِ قَدْ جَعَلَ اللّهُ لِکُلِّ شَیْءٍ قَدْرًا .
هر کس پرهیزکاری کند، خداوند راه خروجی برای رهایی وی از مشکلات قرار می دهد،
ازطریقی که گمان ندارد، روزیش را می رساند،
هرکس بر خدا اعتماد کند و کار خود به وی وا گذارد، خدا برای او کفایت است.
همانا خدا فرمان خویش را به نتیجه می رساند و آنچه را که بخواهد تخلف ندارد.
راستی که خدا برای هر چیزی قدر و اندازه ای معین کرده است.
2- اعتماد به خداوند
در آیه 159 سوره مبارکه آل عمران می فرماید:
“فَإِذا عَزَمْتَ فَتَوَکَّلْ عَلَی اللّهِ”؛ “ای پیغمبر! همین که عزم کردی و تصمیم گرفتی، به خدا اعتماد کن و کار خود را دنبال کن.”
از امیرالمومنین(ع) نقل شده است که فرمودند:
توکل بیزاری و برکناری از حول و قوه است و منتظر شدن است به آنچه قدر می آورد.
شخصی از امام رضا(ع) درباره سخن خدای متعال که می فرماید:
“و من یتوکل علی الله فهو حسبه” سؤال کرد؛
امام رضا(ع) فرمودند:
توکل-درجاتی دارد که یکی از آنها این است که در هر کاری که به تو مربوط است به خداوند اعتماد کنی،
ازآنچه که نسبت به تو انجام می دهد خشنود باشی و بدانی که او جز خیر برای تو نمی خواهد،
بدانی که حکمت در این است که کارت را به او واگذار کنی،
ایمان داشته باشی که خدا چیزهایی می داند که تو از آنها بی اطلاعی و باید علم آنها را به خدا واگذار نمایی و به غیر اعتماد نداشته باشی.
امیرالمومنین(ع) می فرمایند:
برای ایمان چهار رکن است: 1- توکل کردن بر خدا 2- واگذار کردن امر به سوی خدا 3- راضی شدن به قضاء الهی 4- تسلیم شدن به امر خدا.
3- به خداوند منقطع شدن
پیامبر اکرم(ص) فرمودند:
“هر کس به خدا منقطع شود، خدا هر نیازی را از او کفایت می کند و هر کس به سوی دنیا منقطع شود خداوند او را به آن واگذار می کند“.
—–
سوال: معنای “به خدا منقطع شویم“ و “کمال انقطاع“ چیست؟
پاسخ: خدایا کمال جدایى از مخلوقات را، براى رسیدن کامل به خودت به من ارزانى کن.
دیدگان دل های مان را به پرتو نگاه به سوى خویش روشن کن.
تا دیدگان دل، پرده هاى نور را دریده و به سرچشمه عظمت دست یابد و جان هایمان آویخته به شکوه قدست گردد.
مطلوب در این قطعه از دعا:
برخورداری از حالات نورانى است که موجب می شود تا دیدگان قلوب به فروغ نظر به جمال حق تعالى روشن گردد.
4- کمال انقطاع
معنی کمال انقطاع این است که تمام حُجب ظلمانى و نورانى پاره و کنار زده شود، تا به مهمان سراى الهى که «معدن عظمت» است بتوان وارد گردید.
لذا در این مناجات از خداوند متعال، بینایى و نورانیّت قلبى طلب مى کنند، تا بتوانند حجب نورانى را دریده به معدن عظمت برسند.
” معنای توکل به خداوند ”
5- اجابت شدن دعا از جانب خداوند
ازموسی بن جعفر(ع) از پدرانش از پیامبر اسلام(ص) نقل شده که فرمودند:
“خداوند عزوجل می فرماید هیچ کسی نیست به کسی غیر من چنگ زند مگر سبب های آسمان ها و سبب های زمین را از او قطع می کنم،
دراین صورت اگر از من سوال کند پاسخ او را نمی دهم و اگر مرا بخواند جوابش نمی دهم،
هیچ کس نیست که تنها به من متوسل گردد نه به غیر من، مگر اینکه آسمان و زمین را ضامن روزی او قرار می دهم و اگر مرا بخواند، او را اجابت می کنم“.
البته باید توجه داشت توکل کردن به خداوند تعالی یاری خواستن از او است،
در-وقوع و حدوث آن کار به نحوی که به نفع انسان تمام شود و معنی توکل از کار دست کشیدن نیست.
از-امام صادق(ع) نقل شده که فرمودند:
طلب کردن روزی را از حلالش، ترک نکن. زیرا آن بر دینت کمک می کند، مرکبت را ببند و توکل کن.
منابع:
1- بحارالانوار، ج 71 .
2- غُررالحکم .
3- اصول کافی، ج 2 .
*سوره مائده، آیه 23 : ” وَ عَلَى اللهِ فَتَوَکَّلُوا إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنینَ”
تنظیم و ویرایش: پرویز فروزانی.
—–
داستان محمدباقر صدر درحرم
ماجرای شهید آیه الله سیدمحمدباقر صدر در حرم امیر مومنان علی(ع). شهید صدر از عصر جوانی و دوران طلبگی خویش نقل می کند.
در ایام تحصیلم هر شب، یک ساعت به حرم امیرالمومنین(ع) مشرف می شدم؛
در برابر حضرت می نشستم و به درس ها و مطالب علمی خود فکر می کردم؛
معتقد بودم که از جوّ حرم و روح پاک امیرالمومنین الهام می گیرم.
تا این که پس از مدتی این روش ترک شد و کسی غیر از خدا از این کار من اطلاعی نداشت!
روزی یکی از بانوان که از اقوام بنده بودند، مولای متقیان را در عالم رویا مشاهده کرده بود که فرموده بودند،
ادامه مطلب..
