معاون محیط زیست دریایی و تالابهای سازمان حفاظت محیطزیست با تاکید بر لزوم جلوگیری از برداشتهای غیرمجاز در طول مسیر رهاسازی حقابه تالاب گاوخونی توسط وزارتخانههای نیرو و جهاد کشاورزی گفت: نجات زایندهرود و گاوخونی هیچ راه دیگری جز اصلاح الگوی کشت و صرفه جویی در مدیریت مصرف آب کشاورزی در حوضه آبریز این رودخانه ندارد.
مجتبی ذوالجودی در گفتگو با ایلنا درباره وضع احیای رودخانه زایندهرود و تالاب گاوخونی توضیح داد: متاسفانه در سال آبی جاری (مهر ۱۴۰۱تا شهریور ۱۴۰۲) بخش اندکی از حقابه محیطزیستی تعیینشده برای رودخانه زایندهرود و تالاب گاوخونی رهاسازی شده و بخشی از همین حقابه اندک رهاشده نیز در طول مسیر به صورت غیرمجاز برداشت شده است.
وی ادامه داد: مهمترین مشکل در حوضه آبریز زایندهرود، توسعه نامتوازن کشاورزی از دهههای گذشته است و این مساله در کنار برداشتهای غیرمجاز از رودخانه باعث شده است که در طول سالهای متمادی، حقابه زایندهرود و گاوخونی بسیار کمتر از نیاز محیطزیستی آنها تامین شود. این در حالی است که در طول مسیر رهاسازی حقابه نیز شاهد آن هستیم که برخی کشاورزان، بخشی از حقابه تالاب را با استفاده از پمپ به صورت غیرقانونی برداشت میکنند.
وی افزود: وزارت نیرو براساس قانون حفاظت، احیا و مدیریت تالابهای کشور، موظف است که حقابه تمام تالابها را براساس ارقام تعیینشده توسط سازمان حفاظت محیطزیست تخصیص دهد. طبق قانون، حقابههای محیطزیستی بعد از آب شرب در اولویت دوم قرار دارد.
ذوالجودی با بیان این که جلوگیری از برداشتهای غیرمجاز در طول مسیر رودخانه زاینده رود نه در شرح وظایف سازمان حفاظت محیطزیست است و نه این سازمان نیروی انسانی کافی برای انجام این اقدام را در اختیار دارد، گفت: مدیریت برداشتهای مجاز و غیرمجاز از رودخانهها برعهده وزارتخانههای نیرو و جهاد کشاورزی است و اگر هم این وزارتخانهها عِده و عُده کافی نداشته باشند یا نتوانند با افرادی که به صورت غیرقانونی آب رودخانه را برمیدارند، برخورد کنند، نیاز به حمایت قوه قضائیه و دستگاه انتظامی کشور در این زمینه وجود دارد.
وی ادامه داد: نجات زاینده رود و گاوخونی هیچ راه دیگری جز اصلاح الگوی کشت و صرفهجویی در مدیریت مصرف آب کشاورزی در حوضه آبریز این رودخانه ندارد، البته در این منطقه، صنایع آببر زیادی نیز وجود دارند، ولی مشکل اصلی مربوط به توسعه نامتوازن کشاورزی و هدررفت آب در این بخش است. در حال حاضر در حوضه آبریز زایندهرود، هم محصولات آببری نظیر برنج، یونجه، هندوانه و سیب کاشته میشود و هم آبیاری این محصولات به شیوههای سنتی و با هدررفت بالای آب صورت میگیرد و حتما لازم است که در این حوضه آبریز که در سالهای گذشته بهشدت درگیر خشکسالی بوده، شیوههای نوین آبیاری با اجرای سیاستهای تشویقی ترویج شود.
این مقام مسئول در سازمان حفاظت محیطزیست تاکید کرد: ۹۹درصد تالاب گاوخونی خشک شده است و این تالاب در معرض تبدیل شدن به کانون گرد و غبار قرار داردکه اگر این اتفاق بیفتد، حتما زندگی و معیشت مردم استان اصفهان و استانهای همجوار به خطر میافتد.
وی در پایان گفت: باید توجه داشته باشیم که کشاورزی پایدار زمانی انجام میشود که تالابها در وضعیت مناسبی قرار داشته باشند و در آستانه تبدیل شدن به کانون ریزگردها نباشند.
روزنامه اطلاعات- 9/06/1402 صفحه 14