نخستین خیزش مسلحانه در تاریخ معاصر ایران

مجله سرمشق شماره 80 مهر 1403

شبه خاطرات
از دبستان تا ادبستا ن – بخش هفدهم
حسینیۀ ارشاد و دکتر علی شریعتی

 نوروز ۱۳۵۰ است. شاه امسال را سال کورش نامیده است. روزنامه اطلاعات در

اولین شماره پس از تعطیلات نوروزی خود که روز چهارم فروردین منتشر شده

 

نوشته است: «شاهنشاه سال ۱۳۵۰ را سال کورش بزرگ اعلام کردند از این خبر

که بگذریم تیترهای دیگری در صفحه اول اطلاعات توجه خواننده را به خود جلب

می کنند:

بازماندگان شهیدان واقعه سیاهکل مورد عنایات خاص شاهنشاه قرار گرفتند.

وزیر دربار شاهنشاهی مراحم و عنایات همایونی را به ۱۰ تن از مجروحین

واقعه سیاهکل که شهامت از خود ابراز داشتند ابلاغ کرد. در زیر این تیتر نام ها و

عکس های ده نفر چاپ شده است. واقعه سیاهکل که خیلی زود به قیام»

«سیاهکل معروف شد حدود دو ماه پیش در ۱۹ بهمن ۱۳۴۹ رخ داده بود خبرش را

در دبیرستان شنیده بودیم. بعضی از دانش آموزانی که خواهران یا برادرانشان

دانشجوی فعال سیاسی بودند خبر را با نجوا و زمزمه به گوش دیگران رسانده

بودند. شنیدیم در آن روز تعدادی از هواداران سازمان چریک های فدایی خلق ایران

به پاسگاه ژاندارمری سیاهکل در استان گیلان حمله کرده بودند تا یکی از اعضای

دستگیر شده سازمانشان را نجات دهند. در آن درگیری چند سرباز ارتش و

ژاندارمری و دو چریک فدایی کشته میشوند. چند روز بعد ده نفر از چریک های

شرکت کننده در آن عملیات دستگیر و به فاصله کوتاهی اعدام میشوند «نیکی آر

کدی خاورشناس و ایران شناس آمریکایی در کتابی که چند سال بعد از آن تاریخ

درباره ریشه ها و نتایج انقلاب در ایران معاصر» نوشت واقعه سیاهکل را نخستین

حرکت مسلحانه با اهداف سیاسی در تاریخ معاصر ایران نامید حادثه ای که در

سال های سیاه و خاموش پس از کودتای ۲۸ مرداد ۳۲ ناگهان توجه مبارزین و به

ویژه جوانهای چپگرا را به خود جلب کرد و شعلهٔ مبارزه را دل آنان بر افروخت.

انتشار در مجله سرمشق مهر ماه 1403

«جهت مشاهده ادامه مطلب، کلیک کنید»